Blog: Muziek langs de Limes

De beste ideeën ontstaan in de kroeg, zo is mij weleens verteld. Sinds kort kan ik deze uitspraak beamen. Deze blog gaat over de totstandkoming van de muziek bij mijn podcast De Limes leeft! en over de makers Jessica Polak en haar partner Renadi Santoso.

Jessica en ik kennen elkaar nu zo'n 5 jaar. In 2013 werd ze mijn collega publieksbegeleider en rondleider in het Allard Pierson Museum (sinds kort het Allard Pierson). Begin dit jaar namen we samen met twee andere collega's afscheid als publieksbegeleider. Na de officiële borrel in het museum zetten we het feest voort in Kapitein Zeppos, het stamcafé waar al menig collega een verjaardag of afscheidsfeestje heeft gevierd.

Hoe klonken de Romeinen?

Ik vertelde Jessica over mijn plan om een podcast over de Romeinse Limes op te starten en de kracht van een muzikale intro. Een sterke melodie zou mijn podcast herkenbaar en professioneler maken. Al snel waren we aan het brainstormen. Welke instrumenten hadden de Romeinen en wat voor sfeer past daarbij? In ons hoofd hoorden we de soldaten marcheren en de hoorns (Latijn: bucinae) schallen. Jessica is tevens een ervaren muzikant en componeert haar eigen stukken. Ze had meteen inspiratie en zo sloten we een geslaagde avond af met een hoofd vol ideeën.

Jessica Polak componeert de intermezzi

Jessica Polak componeert de intermezzi

Zo'n mooie kans kon ik uiteraard niet laten liggen. Ik mailde Jessica de volgende dag of ze wilde samenwerken. Het leuke was dat Jessica het idee al met haar partner Renadi Santoso (ook professioneel muzikant) had gedeeld. Nog voor ik langskwam stuurden ze me een paar ideeën op: Limes Bazuin, Limes Gallia en Limes Via. Vol verwachting downloadde ik de stukken. De melodie van Limes Bazuin bleef meteen in mijn hoofd zitten, een goed teken voor een intro. Familie en vrienden (die niets met Romeinen hebben) hadden ook een voorkeur voor Limes Bazuin en vonden die bovendien het meest 'Romeins' klinken. Limes Via was minder herkenbaar maar had iets speciaals: een magisch geluid, dat me deed denken aan het stromende water van de Rijn.   

Renadi Santoso achter de synthesizer

Renadi Santoso achter de synthesizer

Het ontstaan van mijn podcastmuziek

Je zult begrijpen dat ik stond te springen om aan de slag te gaan met Jessica en Renadi. Maandag 25 maart was het zover. Thuis in Amsterdam maakte ik kennis met Renadi en na een kopje thee gingen we aan de slag in de muziekkamer. Jessica pakte haar bladmuziek erbij en Renadi ging achter de synthesizer zitten. We startten met Limes Bazuin. De basis was sterk, maar het duurde iets te lang en het einde was te heftig. Het was mooi om te zien hoe slechts enkele aanpassingen tot een ijzersterk intro leidden. Ik vroeg of ze iets met de magische muziek konden doen van Limes Via. Ik zag een soort overgangsmelodie voor me, om verschillende hoofdstukken te onderscheiden. En zo kwamen ook de intermezzi tot stand.  Eenmaal thuis plaatste ik de muziek in de pilotaflevering en zo ontstond mijn eerste podcast. Ik ben trots op het resultaat. Bedankt Jessica en Renadi!

Over de makers

Jessica Polak en Renadi Santoso ontmoetten elkaar 28 jaar geleden in het Tropenmuseum in Amsterdam. Jessica volgde daar de gamelanlessen van Renadi, en al gauw speelde ze volop mee in het (nog steeds actieve) Balinese gamelanorkest Gong Tirta. Zo werden Renadi en Jessica muzikale én levenspartners.

Naast de Indonesische muziek beoefenen Renadi en Jessica ook ‘gedroomde muziek uit verre tijden’. Onder de naam Eté Parfait componeren en vertolken zij muziek in de sfeer van folk, middeleeuwen en renaissance. Speciaal voor De Limes Leeft! componeerde Jessica de herkenningstune en de intermezzi. Renadi speelde de muziek in op de synthesizer.

Meer muziek van Jessica en Renadi:

Kalangkang (Javanese chambermusic): https://kalangkang.bandcamp.com/

Contact: renadisantoso0@gmail.com

Blog: Lancering podcast De Limes leeft!

Week van de KlassiekenBeeld: Sander ter Napel

Week van de Klassieken

Beeld: Sander ter Napel

Een podcast lanceren is spannend, want wanneer is iets af? Op welk moment ben je zelfverzekerd genoeg om je werk met het wereldwijde web te delen? Soms zit er maar één ding op: een datum uitkiezen en er voor gaan.

Mijn naam is Debora d'Hont-Dieleman. Ik heb een eigen bedrijf genaamd Mijn DMA en ben gespecialiseerd op het gebied van museumeducatie en publieksarcheologie. Vandaag, 4 april 2019, begint de twaalfde editie van de Week van de Klassieken. Dit jaar met het thema 'van heinde en verre: migratie in de klassieke wereld'. De perfecte datum om de lancering van mijn podcast De Limes leeft! aan te kondigen.

Wat is de Limes?

De Limes is de noordgrens van het Romeinse Rijk. Deze grens liep zo'n 2000 jaar geleden dwars door Nederland en werd bepaald door de rivier de Rijn. De Romeinen kwamen van heinde en verre om ons land te veroveren. Ze bouwden forten om de grens te verdedigen en stuurden hulptroepen om de forten te bemannen. Soms kwamen deze soldaten uit de omgeving van het fort, maar er is ook bewijs gevonden van soldaten die van verre kwamen.

Altaarsteen  Stadsmuseum Woerden Foto: Hans van Ommeren

Altaarsteen
Stadsmuseum Woerden
Foto: Hans van Ommeren

Zo is in Woerden een altaarsteen uit de 2e eeuw n.Chr. opgegraven waarop de naam Lucius Terrentius Bassus staat vermeld. Hij was vaandeldrager in het leger en wijdde deze steen onder andere aan de Oriëntaalse zonnegod Helagabalus. Een god, die in deze periode vooral in Syrië en Phoenicie werd vereerd. Misschien komt Lucius dus oorspronkelijk uit Syrië.

Waarom een podcast over de Romeinen?

De Romeinse tijd is duidelijk aanwezig in mijn dagelijkse leven. Na mijn Bachelor klassieke archeologie en Master Museumstudies heb ik twee seizoenen in het Archeon gewerkt als Romeinse dame. Op het moment dat je maandenlang in de Romeinse tijd leeft, laat dat toch zijn sporen na. Misschien woon ik daarom in Woerden. Hoe geweldig is het om in een stad te wonen waar een Romeins fort heeft gestaan?

Mijn man vindt de Romeinen interessant, maar wordt op vakantie regelmatig ongevraagd meegesleept naar alles wat Romeins is. In Europa zijn nu eenmaal veel Romeinse resten, die ik feilloos weet te vinden. Mijn bewondering voor Romeinse bouwwerken roept weleens vragen op. Zo maakten we vorige maand een rondreis door Andalusië, maar moesten we van de route afwijken om de Romeinse stad Merida te bezoeken. Enthousiast bezocht ik met mijn man alle Romeinse resten: de aquaducten, een Romeinse brug, een Romeinse villa, het theater en het amfitheater. Gelukkig was hij dit keer onder de indruk en was het de 300 kilometer omrijden waard.

Amfitheater in Merida

Amfitheater in Merida

Een aantal dagen later weigerde ik Plaza de Toros in Ronda te bezoeken. Ik kreeg een vragende blik, dit is toch cultuur? Nu heb ik een hekel aan geweld en mijn argument om de arena niet te bezoeken was dat er nog altijd stierengevechten worden gehouden. Het volgende moment werd ik keihard uitgelachen. Waar dienden de amfitheaters ook alweer voor? Punt gemaakt. Bij deze geef ik toe dat mijn liefde voor de Romeinen een aantal kanttekeningen heeft.   

De Limes leeft!

Desalniettemin is mijn enthousiasme voor de Romeinse tijd zo groot dat ik een podcast ben begonnen. De Limes leeft! gaat over mensen zoals ik, met liefde voor de Limes en ons Romeinse verleden. De grens bestaat niet meer en de Romeinse soldaten zijn al heel lang geleden uit ons land vertrokken. Onder de grond ligt echter een schat aan informatie en dankzij opgravingen zijn er al vele bijzondere vondsten gedaan. Niet voor niets wordt de Limes volgend jaar voorgedragen als UNESCO Werelderfgoed.

Veel mensen zijn betrokken bij de Limes. Allemaal uiten ze hun liefde op geheel eigen wijze. Meewerken aan archeologisch onderzoek, het maken van schaalmodellen van Romeinse schepen, het ontwikkelen van een spel, het naspelen van de Romeinse tijd, onderzoek doen naar Romeinse kleding? Je kunt het zo gek niet bedenken of het wordt gedaan. En zoals uit mijn blog blijkt, ben ik zelf het beste voorbeeld, al moet mijn grootste onthulling nog komen!

Nieuwsgierig geworden?

Aanstaande zaterdag 6 april lanceer ik de pilotaflevering van mijn podcast. Tijdens deze pilot kom je alles te weten over de podcast, mijn liefde voor de Limes en waar in huis mijn prachtige logo te vinden is. Met dank aan Sophie Heijkoop van De Museumpodcast die me voor deze gelegenheid heeft geïnterviewd.

Je kunt me volgen via mijn website, Facebook en Linkedin:

·         https://www.mijndma.com/delimesleeft

·         https://www.facebook.com/delimesleeft/

·         https://www.linkedin.com/company/mijndma

 

Bronnen:

·         Vos, W., Blom, E. & T. Hazenberg (2010). Romeinen in Woerden. Leiden: Hazenberg Archeologie

·         https://www.romeinselimes.nl/wat-is-de-romeinse-limes/de-romeinse-limes-in-nederland

·         http://www.limeswiki.nl/index.php/Altaarsteen_Heliogabalus_Oranjestraat_Woerden

 

Meer weten:

·         https://www.romeinselimes.nl/

·         https://www.limeswerelderfgoed.nl/

·         https://www.weekvandeklassieken.nl/

·         https://www.museumpodcast.nl/