Muziek podcast: Jessica Polak en Renadi Santoso
Gilius is de maker van Marcus & Marbod, een strip over de Romeinse tijd in Nederland. In deze strip komen zijn twee grootste jeugdpassies samen: strips en historie. In dit interview vertelt Gilius meer over het ontstaan van Marcus & Marbod, het maken van korte grapjes (gags) en zijn eerste lange verhaal De komst van de keizer.
In 2011 leerde ik Gilius kennen. Hij was mijn collega in het Archeon. Ik was onder de indruk van zijn kennis over de Romeinse tijd en toen al verschenen er regelmatig stripjes van zijn hand. Zijn gag van Marcus & Marbod geïnspireerd op het Archeonpubliek is heel herkenbaar. Als Archeotolk probeer je zo authentiek mogelijk te zijn. Dat betekent geen bril, geen horloge en al helemaal geen smartphone. Maar een park heeft te maken met allerlei veiligheidseisen waar je niet aan ontkomt. Regelmatig heb je dan ook een wijsneus voor je die de brandblussers aanwijst. Inderdaad, die waren er nog niet in de Romeinse tijd.
Gilius had zo zijn eigen ervaringen met jonge wijsneuzen. Maar daar had hij een antwoord op. In de Romeinse tijd waren er ook geen gidsen om mensen rond te leiden en er waren geen kinderen met spijkerbroeken aan die de hele tijd vragen stelden. Deze herinnering inspireerde hem tot een strip waarin Marcus & Marbod worden overrompeld door allerlei volwassenen en kinderen die zich gaan gedragen zoals het Archeonpubliek. Maar door de Romeinse setting, wordt het toch een heel ander verhaal.
Gilius’ versie van een Archeonsituatie in de tijd van Marcus en Marbod
Een strip met vele lagen
Dankzij het interview bekijk ik Marcus & Marbod nu met andere ogen. Als archeoloog was het me al opgevallen hoe gedetailleerd de strips zijn. Gilius wil duidelijk waar mogelijk de Romeinse tijd zo authentiek mogelijk weergeven. Dat zie je terug in de kleding en de hele setting, maar ook in de tekst. Af en toe gebruikt hij vaktermen die worden uitgelegd met behulp van een sterretje. Terwijl je een spannend verhaal leest, leer je onbewust nieuwe dingen over de Romeinen.
Dit is slechts de eerste laag. Grapjes en details zijn op allerlei niveaus terug te vinden. Zo hebben de Romeinen soms bijzondere namen gekregen. Gilius geeft de tip om ze eens door Google Translate te halen. De Romeinen denken en vloeken bovendien op geheel eigen wijze. Daarbij wordt het heden en verleden vaak op een leuke manier met elkaar verweven. Als iemand een goed idee heeft, gaat er een lampje branden. In de Romeinse tijd is dat uiteraard geen gloeilamp, maar een olielampje. Het is voor ons heel herkenbaar, maar dankzij de Romeinse uitvoering sta je er toch even bij stil hoe anders het 2000 jaar geleden was.
Vervloekingstablet
Een bijzonder detail waar Gilius me op wijst, is wanneer Marcus & Marbod worden vervloekt. De tekstballon krijgt op dat moment de vorm van een Romeins vervloekingstablet. Deze is teruggevonden in Bodegraven en bevindt zich nu in Museum Het Valkhof in Nijmegen. De Romeinen gebruikten loden plaatjes om hun vervloekingen of verwensingen op te schrijven. Vervolgens werd het plaatje opgerold en ergens verborgen, zodat alleen de goden het konden lezen. Op het vervloekingstablet in Bodegraven staan de namen van 21 soldaten geschreven. De vraag is natuurlijk wie dit heeft geschreven en met welke reden. Daar kan alleen naar worden gegist. Het is een slim detail van Gilius om een subtiele verwijzing te maken naar een echte vondst.
Meer weten?
Marcus & Marbod hebben hun eigen Facebookpagina: @MarcusMarbod
Gilius is tevens actief op de website Romeinen.info. Hij schrijft artikelen en brengt het Romeinse verleden tot leven met zijn gedetailleerde tekeningen. Deze website heeft een apart jeugdgedeelte.
Op bovenstaande website staat een artikel over het vervloekingstablet dat is gevonden in Bodegraven.